NIE TYLKO DLA ORNITOLOGÓW
czyli
KTO TAK ŚPIEWA ZA OKNEM?
(...) "Pierwszy - słowik.
Zaczął tak:
Halo! O, halo, lo, lo, lo, lo!
Tu tu tu tu tu tu tu
Radio, radijo, dijo, ijo, ijo,
Tijo, trijo, tru lu lu lu lu
Pio pio pijo lo lo lo lo lo
Plo plo plo plo plo halo!" (...)
Julian Tuwim - Ptasie radio
Wiosna to pora, kiedy natura umożliwia nam uczestniczenie w najwspanialszych koncertach świata. Szczególnie kwiecień i maj to miesiące, w których śpiewa najwięcej ptaków. Wystarczy wyjść do ogrodu, parku, na skwer lub po prostu w zadrzewione miejsce, wystarczy (zwłaszcza rano) uchylić okno lub drzwi od balkonu, a już docierają do naszych uszu urocze dźwięki! Urzeczona jak co roku tym ptasim śpiewem postanowiłam przybliżyć sobie i Wam tych niezwykłych artystów i wykonawców jakże cudownych arii.
Portrety ptaków pochodzą z pocztówek Wydawnictwa House of Postcards, które wydało interesującą serię pt.: "Fauna Polski". Na ponad stu ilustracjach przedstawiono różne gatunki zwierząt - nie tylko ssaki i ptaki, ale również gady, płazy, ryby, owady. Pocztówki z tej serii są nie tylko piękne, ale mają również walory edukacyjne.
Z mojej kolekcji wybrałam kilka kartek: trzy przedstawiają świetnych śpiewaków, trzy - ptaszki, które zdarza mi się spotkać i trzy przedstawiające najbardziej kolorowe gatunki naszych rodzimych ptaków. Do każdej pocztówki dołączyłam link do strony, na której można posłuchać głosu danego ptaka 😀.
Zięba zwyczajna
W Polsce zięby występują bardzo licznie. Można je spotkać w większych i mniejszych skupiskach drzew: lasach, parkach, sadach. Charakterystyczny głos zięby to jeden z pierwszych zwiastunów wiosny. Samiec w ciągu jednego dnia może śpiewać nawet 2000 razy!
W Polsce zięby występują bardzo licznie. Można je spotkać w większych i mniejszych skupiskach drzew: lasach, parkach, sadach. Charakterystyczny głos zięby to jeden z pierwszych zwiastunów wiosny. Samiec w ciągu jednego dnia może śpiewać nawet 2000 razy!
 |
| Posłuchaj jak śpiewa zięba: https://jestemnaptak.pl/atlas-ptakow/zieba/ https://www.youtube.com/watch?v=m7bLEac0Zf0 |
Rudzik to nieduży ptaszek wielkości wróbla. Posiada jeden z lepszych głosów wśród polskich ptaków, który najgłośniejszy i najładniejszy jest wiosną. Obecnie ze względu na ocieplenie klimatu rudzika można usłyszeć w Polsce prawie przez cały rok. Charakterystyczne jest to, że nigdy nie śpiewa w ten sam sposób żadnej zwrotki, lecz za każdym razem ją modyfikuje.
 |
| Posłuchaj jak śpiewa rudzik: https://jestemnaptak.pl/atlas-ptakow/rudzik/ https://www.youtube.com/watch?v=rszYm1T7XKA |
Drozd śpiewak, czyli Turdus philomelos oznacza miłośnika śpiewu ("philos" - miłośnik, "melos" - melodia, śpiew). Zgodnie ze swoją nazwą ptaki te potrafią pięknie śpiewać. Ich głośna i melodyjna pieśń dobiega z miejsc wysoko położonych (z wierzchołków drzew, dachów), na których siadają, aby popisać się swoim głosem. Śpiewają samce, a ich repertuar jest naprawdę imponujący. Jeden osobnik może znać nawet 100 melodii. Uczą się ich od swoich ojców, ale także zapożyczają od innych ptaków. Potrafią również naśladować dźwięki emitowane przez różne urządzenia.
 |
| Posłuchaj jak śpiewa drozd: https://jestemnaptak.pl/atlas-ptakow/spiewak/ https://www.youtube.com/watch?v=oDtcKD4H57o |
Kukułka zwyczajna
Zdarzyło się, że podczas spacerów z psem słyszałam głos kukułki. I choć zwyczaje tego ptaszka związane z rozrodem mogą wydawać się nam okrutne*, to jednak jego "kukanie" ma w sobie coś z magii. Przywodzi na myśl ludowe piosenki oraz dawne legendy i baśnie. Kto, słysząc nawoływanie "ku, ku, ku, ku" (to pieśń godowa samca) nie zaczyna liczyć ile razy zostanie ono powtórzone?
* Podrzucając jajo do cudzego gniazda, samica kukułki zwykle wyrzuca lub zjada jajo gospodarza. Kukułcze pisklęta wylęgają się wcześniej niż ich przyrodni bracia i siostry, są od nich większe i bardziej żarłoczne. Agresywnie rozpychają się w gnieździe, doprowadzając do wyrzucenia z gniazda innych jaj lub wyklutych już piskląt. Wydawane przez nie głośne, żebrzące o pokarm odgłosy i szeroko otwarte dzioby stymulują przybranych rodziców do nieustannego karmienia dochodzącego nawet do 17 godzin na dobę.
Zimorodek to niewielki ptaszek o długości 16 cm i wadze rzadko przekraczającej 40 gram. Wzrok przyciąga jego szmaragdowo - lazurowe ubarwienie grzbietu i pomarańczowo - rudawy brzuszek. Ptaki te żyją w pobliżu zbiorników wodnych, ponieważ ich głównym pożywieniem są małe ryby, które łowią nurkując w wodzie.
 |
| Posłuchaj głosu kukułki: https://jestemnaptak.pl/atlas-ptakow/kukulka/ https://www.youtube.com/watch?v=pMcPWmyfZeQ |
Sroka
Podczas moich codziennych spacerów z psem bardzo często spotykam sroki. Wygląda na to, że w naszej okolicy zamieszkuje ich większa ilość. Sroki wydają głośne dźwięki, na widok zbliżającego się człowieka. Takie skrzeczenie to forma ostrzeżenia dla innych członków stada przed zbliżającym się niebezpieczeństwem: https://www.glosy-ptakow.pl/sroka/?type704
Sroki potrafią również śpiewać, choć podobno jest to zjawisko rzadkie. Mnie jednak wydaje się, że w naszym parku, gdzie mieszka bardzo dużo srok można usłyszeć ich śpiew.
Sroki są uważane za jedne z najbardziej inteligentnych ptaków.
Łączą się w pary na całe życie i bardzo źle znoszą stratę partnerów. Zaobserwowano, że sroki, które straciły partnera lub partnerkę, stały się osowiałe i mniej aktywne.
 |
| Posłuchaj jak śpiewa sroka: https://www.glosy-ptakow.pl/sroka/?type1563 https://www.youtube.com/watch?v=p-RksHJNrh0 |
Grzywacz
Kraków gołębiami stoi i z gołębi słynie. Spotykamy je praktycznie wszędzie i codziennie. Wpisały się w nasz krajobraz tak bardzo, że nawet nie zwracamy na nie uwagi. Dopiero gdy zakupiłam pocztówki z opisywanej serii i zaczęłam czytać informacje na temat tych ptaków, uświadomiłam sobie, że najpowszechniej występują dwa gatunki gołębia: gołąb miejski i gołąb grzywacz. Na naszym osiedlu można spotkać oba, ale to grzywacz wydaje charakterystyczny głos, tak często słyszany wiosną i latem. Śpiew grzywacza oczywiście nawet nie umywa się do śpiewu takich mistrzów jak słowik, zięba, drozd, rudzik czy kos, stanowi raczej tło dla wybitnych solistów. Mnie jednak jego monotonne i nieco przytłumione gruchanie powtarzane rytmicznie nieodłącznie kojarzy się z przyjemnym ciepłym wiosennym lub letnim dniem.
Kraków gołębiami stoi i z gołębi słynie. Spotykamy je praktycznie wszędzie i codziennie. Wpisały się w nasz krajobraz tak bardzo, że nawet nie zwracamy na nie uwagi. Dopiero gdy zakupiłam pocztówki z opisywanej serii i zaczęłam czytać informacje na temat tych ptaków, uświadomiłam sobie, że najpowszechniej występują dwa gatunki gołębia: gołąb miejski i gołąb grzywacz. Na naszym osiedlu można spotkać oba, ale to grzywacz wydaje charakterystyczny głos, tak często słyszany wiosną i latem. Śpiew grzywacza oczywiście nawet nie umywa się do śpiewu takich mistrzów jak słowik, zięba, drozd, rudzik czy kos, stanowi raczej tło dla wybitnych solistów. Mnie jednak jego monotonne i nieco przytłumione gruchanie powtarzane rytmicznie nieodłącznie kojarzy się z przyjemnym ciepłym wiosennym lub letnim dniem.
Grzywacz jest większy od gołębia miejskiego, a rozpoznać go można po białym "kołnierzu" wokół szyi oraz białych przepaskach na brzegu skrzydeł.
 |
| Posłuchaj głosu grzywacza: https://www.glosy-ptakow.pl/grzywacz/ |
Teraz pora na najbarwniejsze wśród występujących w Polsce ptaki.
Kraska zwyczajna
Pierwszym z nich jest kraska, która wyróżnia się jaskrawym, seledynowo- niebieskim upierzeniem wymieszanym z rudawobrązowym ubarwieniem na grzbiecie. Niestety w naszym kraju jest to gatunek coraz rzadziej występujący i trudno go spotkać. Obecnie w Polsce pozostało od kilkunastu do dwudziestu par tych ptaków, głównie na Kurpiach. Ornitolodzy uważają, że w niedługim czasie kraska może zupełnie zniknąć z terenów naszego kraju.
 |
| Posłuchaj głosu kraski: https://jestemnaptak.pl/atlas-ptakow/kraska/ |
Zimorodek to niewielki ptaszek o długości 16 cm i wadze rzadko przekraczającej 40 gram. Wzrok przyciąga jego szmaragdowo - lazurowe ubarwienie grzbietu i pomarańczowo - rudawy brzuszek. Ptaki te żyją w pobliżu zbiorników wodnych, ponieważ ich głównym pożywieniem są małe ryby, które łowią nurkując w wodzie.
 |
| Posłuchaj głosu zimorodka: https://jestemnaptak.pl/atlas-ptakow/zimorodek/ https://www.youtube.com/watch?v=xzAiD_1temA |
Żołna
Ostatni z najbarwniejszych ptaków w mojej kolekcji pocztówek to żołna. W jej upierzeniu widoczne są odcienie błękitu, zieleni, żółci, czerwieni, brązu a także biel i czerń. Skąd wziął się ten egzotycznie wyglądający ptak na naszych szerokościach geograficznych? Co ciekawe, jeszcze w XX wieku żołna była bardzo rzadko spotykanym w Polsce gatunkiem, zamieszkiwała głównie Afrykę, Azję i południową Europę. W latach 80. ubiegłego wieku liczebność tych ptaków w naszym kraju szacowano na około 10 - 30 par. W 2015 roku nastąpił wzrost do około 130 - 210 par lęgowych, a w 2022 roku liczebność żołny oszacowano na 1724 pary. Zdaniem ornitologów zjawisko to wiąże się ze zmianami klimatycznymi i wzrostem średniej temperatury w Polsce.
 |
| Posłuchaj głosu żołny: https://www.glosy-ptakow.pl/zolna/?type1441 https://www.youtube.com/watch?v=E0HFM_heEgU |
W lipcu i sierpniu przychodzi czas, że ptaki śpiewają zdecydowanie mniej, a niektóre z nich nawet milkną. Wpływa na to kilka czynników. Po pierwsze spada poziom hormonów, które pobudzają ptaki do śpiewu. Po drugie jest to okres pierzenia się, czyli wymiany piór. Ptaki są tym procesem osłabione. Poza tym minęła potrzeba zwabienia samiczki czy zaznaczania granic swojego terytorium.
Cieszmy się więc póki wiosna trwa tym wspaniałym darem natury, ptasim koncertem na wiele głosów. Bez tego "ćwierkania, świstania, kwilenia, pitpiltania i pimpilenia" świat byłby zdecydowanie smutniejszy.
Na koniec prezentuję uroczą pocztówkę, którą dostałam od moich wspaniałych Sąsiadów - Izy i Olega. Wybrali ją specjalnie dla mnie i przywieźli aż z Drezna, gdzie spędzali długi majowy weekend. Dziękuję bardzo!
Choć nie wiadomo, co to za ptaszek (chyba, że ktoś z Was rozpozna?), widać, że już wychowuje kolejne pokolenie śpiewaków 😉.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz