Dziś będzie trochę historycznie i trochę patriotycznie, oczywiście ze względu na nasze Narodowe Święto Niepodległości :). Prezentuję kilka pocztówek wydanych pod koniec ubiegłego wieku - w latach dziewięćdziesiątych przez Wydawnictwo Kluszczyński. Powstała ogromna seria licząca 160 pocztówek pod wspólnym tytułem "Kronika Polski". Cała seria została podzielona na 4 części (po 40 sztuk każda):
1) sławni Polacy
2) malarstwo polskie
3) cuda Polski (historyczne miejsca i budowle)
4) dawne widoki Rzeczypospolitej
Pocztówki mają ujednoliconą szatę graficzną (obrazek ujęty w ramkę, dla każdej części w innym kolorze), a w prawym dolnym rogu każdej z nich umieszczono godło Polski z biało-czerwoną wstęgą.
W poprzednim wpisie (https://kolekcjonerkapocztowek.blogspot.com/2023/11/wszyscy-swieci-baluja-w-niebie.html) zaprezentowałam dwie pocztówki z działu dotyczącego malarstwa: "Św. Eustachy na łowach" oraz "Św. Mikołaj ratujący okręt przed zatonięciem". Dziś przedstawiam kartki z części sławni Polacy oraz dawne widoki Rzeczypospolitej.
Z pośród znanych osób na pocztówkach znalazły się między innymi sylwetki królów polskich, artystów, pisarzy, przywódców wojskowych, mężów stanu oraz inne postaci, które miały znaczący wpływ na losy naszego kraju.
Prezentowane portrety królów są dziełem Aleksandra Lessera, dziewiętnastowiecznego malarza i krytyka sztuki, specjalizującego się w obrazach o tematyce historycznej.
A. Lesser "Bolesław Śmiały" |
Namalowany przez niego cykl "Wizerunki królów polskich" powstał w latach 1858-1860, a więc trzydzieści lat przed najbardziej znanym i popularnym obecnie pocztem autorstwa Jana Matejki.
A. Lesser "Bolesław Krzywousty" |
A. Lesser "Władysław Łokietek" |
Innym znanym pocztem królów polskich są 23 portrety namalowane w latach 1768 - 1771 przez Marcella Bacciarellego. Cykl został zamówiony przez króla Stanisława Augusta do Pokoju Marmurowego na Zamku Królewskim w Warszawie, gdzie znajduje się obecnie.
A. Lesser "Kazimierz Wielki" |
Z kolei portrety autorstwa Aleksandra Lessera zostały wydane w postaci litograficznego albumu "Królowie polscy, wizerunki" i opatrzone komentarzem Juliana Bartoszewicza - historyka i encyklopedysty. Czarno-białe, owalne ryciny zawierają przedstawione do połowy sylwetki władców, którym autor nadał tła nawiązujące do epoki lub wydarzeń związanych z ich panowaniem.
A. Lesser "Jadwiga" |
Zanim Aleksander Lesser namalował serią królewskich podobizn, podjął szeroko zakrojone studia nad ikonografią polskich władców. Próbował odtworzyć ich rzeczywiste wizerunki. Według historyków sztuki, to właśnie wyróżniało Lessera od jego poprzedników malujących sceny historyczne. Uznaje się, że to właśnie Aleksander Lesser położył podwaliny pod polską ikonografię narodową.
A. Lesser Jan III Sobieski |
"wielce znakomita Szkoła Wyższa, obsadzona licznymi wykształconymi, przesławnymi i głęboko uczonymi mężami, gdzie to wykłada się liczne i różne rodzaje sztuk wyzwolonych i pielęgnuje się uczone pisarstwo." (https://wielkahistoria.pl/krakow-w-xv-wieku-wedlug-hartmanna-schedela-niemiecki-kronikarz-byl-zachwycony-polska-stolica/
Widok Krakowa, a także widoki Nysy i Wrocławia zamieszczone w "Kronice" są uznawane za najstarsze ich przedstawienia.
Kraków - kolorowany drzeworyt z "Chronicon Mundi" Hartmana Schedla |
"Szanuję wszystkie stronnictwa, lecz nie będę należał do żadnego. Stronnictwo powinno być jedno: Polska, i temu jednemu służyć będę do śmierci".
Ignacy Jan Paderewski Zbiory Archiwum Dokumentacji Mechanicznej w Warszawie |
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz